အားလံုးမဂၤလာပါေနာ္။ ယေန႔ (၅.၄.၂၀၁၂) ဟာဆိုရင္ ဗုဒၶေန႔ (ဝါ) ကဆုန္လျပည့္ေန႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဆုန္လျပည့္အခါသမယျဖစ္သည္နဲ႔ အားေလ်ာ္စြာ မဂၤလာရွိေသာ ေန႔ေလးတစ္ေန႔ျဖစ္ပါေစလို႔ ဆုမြန္ေႁခြလိုက္ပါတယ္။
“ ကဆုန္လျပည့္ေန႔” သည္ . . . . .
ဗုဒၶဘုရားရွင္တုိင္း ဘုရားရွင္တုိင္း၏
(၁) နိယတ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ခံယူေတာ္မူျခင္း။
(၂) ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ဖြားျမင္ေတာ္မူျခင္း။
(၃) ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူျခင္း။
(၄) ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူျခင္း တည္းဟူေသာ ေလးပါးေသာ ဗုဒၶကိစၥတို႔ကို အစဥ္ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ျဖစ္ပါ၍ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမမ်ားအား ယုံၾကည္ေလးစား လိုက္နာက်င့္ေဆာင္ေတာ္မူၾက ကုန္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း ဗုဒၶေန႔အျဖစ္ -
- ဗုဒၶဘုရားရွင္အား ပူေဇာ္ေက်းဇူးဆပ္ေသာအားျဖင့္ လည္းေကာင္း။
- သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔အား ေဘးအႏၲရာယ္ကင္း၍ ကပ္သုံးပါးတို႔မွ ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေစရန္အလို႔ငွါလည္
“ ကဆုန္လျပည့္ေန႔” သည္ . . . . .
ဗုဒၶဘုရားရွင္တုိင္း ဘုရားရွင္တုိင္း၏
(၁) နိယတ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ခံယူေတာ္မူျခင္း။
(၂) ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ဖြားျမင္ေတာ္မူျခင္း။
(၃) ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူျခင္း။
(၄) ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူျခင္း တည္းဟူေသာ ေလးပါးေသာ ဗုဒၶကိစၥတို႔ကို အစဥ္ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ျဖစ္ပါ၍ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမမ်ားအား ယုံၾကည္ေလးစား လိုက္နာက်င့္ေဆာင္ေတာ္မူၾက ကုန္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း ဗုဒၶေန႔အျဖစ္ -
- ဗုဒၶဘုရားရွင္အား ပူေဇာ္ေက်းဇူးဆပ္ေသာအားျဖင့္ လည္းေကာင္း။
- သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔အား ေဘးအႏၲရာယ္ကင္း၍ ကပ္သုံးပါးတို႔မွ ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေစရန္အလို႔ငွါလည္
- ေလာက ခ်မ္းသာေစျခင္း အက်ိဳးငွါလည္းေကာင္း။
- သာသနာေတာ္အား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေသာအားျ
ထို “ ကဆုန္လျပည့္ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္” တြင္ ဥပုသ္သီတင္းသီလ ေစာင့္ထိန္းၾကပါစုိ႔” ဟု ဗုဒ္ဓဘာသာဝင္မ်ားအေနနဲ႔
ကဆုန္လျပည့္ ျဖစ္ေပၚလာပံုေလးကေတာ့..........
၁၉၅၀ခုႏွစ္မွာ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား
ဒါကုိ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွဳမွာေတာ့ ဖြား ပြင့္ ေဟာ စံ ဗ်ာဒိတ္ခံ မွတ္ရန္ လကဆုန္လုိ႔ မွတ္ရလြယ္ေအာင္ သေကၤတ ျပဳထားၾကပါတယ္။
၁- ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုရားက သုေမဓာ အမ်ိဳးေကာင္းသားကုိ ေလးသေခ်ၤ ကမၻာတသိန္းထက္မွာ ေဂါတမ ဗုဒၶနာမည္နဲ႔ ဘုရားျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ မိန္႔ၾကားခဲ့တာလဲ ဒီကဆုန္လျပည့္ေန႔ပါပဲ။
၂- ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ ခု ကဆုန္လျပည့္ ေသာၾကာေန႕ဘီစီ ၆၂၃ မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။
၃- ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔ (ဘီစီ ၅၈၈ )မွာ ဘုရားအျဖစ္ကုိေရာက္ေတာ္မူပါတယ္။
၄- မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၄ ကဆုန္လျပည့္ စေနေန႕ဘီစီ ၅၈၇ မွာ ဗုဒၶ၀င္အက်ဥ္းကုိေဟာေတာ္မူပါတယ္
၅= မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈ ခု ကဆုန္လျပည့္ အဂါၤေန႔ ဘီစီ ၅၄၃ မွာ ပရိနိဗၺာန္ ၀င္စံေတာ္မူပါတယ္။
ဘုရားအျဖစ္နဲ႔ ၄၅ ၀ါ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၄၅ နွစ္အတြင္းမွာ တရားေဟာျခင္း သံဃာ့အဖဲြ႔အစည္း ထူေထာင္ျခင္း ႏွင့္ လူနတ္ျဗဟၼာ သတၱ၀ါတုိ႔ရဲ့အက်ိဳးတရားကုိ ေန႔မနားညမအား ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ပါ
ပါရမီ ၿဖည္႔ဖက္တို႔ အတုယူဖြယ္ရာ
ဘုရားရွင္ ကပိလ၀တ္ၿပည္ကို ေရာက္ေတာ္မူတဲ႔ အခါမွာ ဖခင္ ဘုရင္ႀကီးနဲ႔ တကြ ကပိလ၀တ္နန္းေတာ္ တခုလုံး အုံးအုံးကြ်တ္ကြ်တ္ ဘုရားရွင္ကို လာေရာက္ ဖူးေၿမာ္ ဦးခိုက္ႀကတယ္၊ ဒါေပမယ္႔ အဲဒီအထဲမွာ ယေသာ္ဓရာ ပါမလာခဲ႔ဘူး၊ ေယာကၡမ ဘုရင္ႀကိးကိုယ္တိုင္ ဘုရားကို သြားေရာက္ ဖူးေၿမာ္ဖို႔ ေၿပာေပမယ္႔ ဘယ္လို ၿပန္ေၿပာတယ္ မွတ္ပါသလဲ --
ကြ်န္ေတာ္မ်ိဳးမရဲ႕ ေမတၱာ သံေယာဇဥ္ကို ေမာင္ေတာ္ သိဒၶတၳ နားလည္တယ္ ဆုိရင္ အေဆာင္တိုက္ခန္းကို ႀကြလာပါလိမ္႔မယ္၊ သမီးေတာ္ကေတာ႔ မသြားနိုင္ပါဘူး တဲ႔။
တကယ္လဲ ဘုရားရွင္က အသိအမွတ္ၿပဳခဲ႔ပါတယ္၊ အေဆာင္တိုက္ခန္းကို ႀကြခါနီးမွာ ေနာက္မွာ ပါလာတဲ႔ သူကို ဒီေန႔ ယေသာ္ဓရာ စိတ္ႀကိဳက္ ငိုေႀကြးပါေစ၊ ဘယ္သူမွ မတားၿမစ္ႀကပါနဲ႔ လို႔ တားၿမစ္ေတာ္မူၿပီး အေဆာင္တိုက္ခန္းကို ေရာက္တဲ႔အခါမွာလဲ ေၿခဖမိုးေတာ္ေပၚ ပါးအပ္လို႔ ငိုေႀကြးခြင္႔ၿပဳခဲ႔တယ္၊
ေနာက္ဆုံးမွာေတာ႔ ဖခင္ ဘုရင္ႀကီးက ေခြ်းမေတာ္ ယေသာ္ဓရာ ရဲ႕ သံေယာဇဥ္ႀကီးပုံ၊ ေက်းဇူးသိတတ္ပုံ၊ သိဒၶတၳ မင္းသား ေတာထြက္ တရားက်င္႔ေနခ်ိန္မွာ လုပ္တဲ႔ အၿပဳအမူအတိုင္း နန္းေတာ္ေပၚက ယေသာ္ဓရာကလဲ လုိက္လံ တုပ က်င္႔ေဆာင္ပုံေတြကို အားပါးတရ ေလ်ာက္ႀကားေတာ္မူတဲ႔ အခါမွာ --
မင္းႀကီး ယေသာ္ဓရာ မင္းသမီးဟာ ဒီ တစ္ဘ၀ထည္းသာ ငါဘုရားကိုယ္ေတာ္အေပၚမွာ ေက်းဇူးမ်ားတာ မဟုတ္ဘူး၊ ဟိုအရင္ ပါရမီ ၿဖည္႔စဥ္ ဘ၀မ်ားစြာေတြမွာလဲ အနစ္နာခံ အႏြံတာခံ စြန္႔လႊတ္ၿပီး ၿဖည္႔ဆည္းေပးခဲ႔ဖူးတယ္ -- အစခ်ီၿပီး စႏၵကိႏၷရီ ဇာတ္ေတာ္ႀကီးနဲ႔ တကြ မဟာဗုဒၵ၀င္ကို ေဟာေတာ္မူပါတယ္၊
ဤသို႔ ထူးျခားခ်က္ မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အေပါင္းတို႔က ကဆုန္လျပည့္ေန႔အား ဘုရားေန႔ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဘုရားရွင္သည္ ဤေန႔ဤအခါ၌ သဗၺညဳတေရႊဉာဏ္ေတာ္ကို ရေတာ္မူရန္အတြက္ ေဗာဓိပင္အား အမွီျပဳ၍ တရားအားထုတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔သည္ ေဗာဓိပင္အား ေရသြန္းေလာင္းျခင္းစေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔ကို ျပဳလုပ္ၾကၿခင္း ၿဖစ္ေပသည္။
ထိုအေလ့အထသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းမရွိဘဲ ယေန႔ထက္တိုင္ ရွင္သန္ဆဲျဖစ္သည္။ ႏွစ္စဥ္အျမဲ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေညာင္ေရသြန္းပြဲမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၿခင္းသည္ ခ်စ္စရာဓေလ႔တစ္ခုပင္၊
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ ေကာင္းျမတ္ေသာ အစဥ္အလာျဖစ္၍ ဗုဒၶေန႔ကို အေၾကာင္းၿပဳကာ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အထူးေအာက္ေမ့ ႏွလံုးသြင္းလ်က္ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳ႕မ်ားကို ၿပဳနိုင္ႀကပါေစသား ဟု ဆႏၵၿပဳ တိုက္တြန္း ႏွုိးေဆာ္လိုက္ပါတယ္ ၊
အင္တာနက္ေပၚက ၿမန္မာၿပကၡဒိန္ေတြ ႀကည္႔ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတာ မွားပါေပါ႔လား၊ တန္ခူးလ လို႔ပဲ ထင္ေနမိ တယ္ :P အခုမွပဲ လၿပည္႔ေန႔ကို မွီေအာင္ ပူေဇာ္မိပါတယ္၊ လြဲေခ်ာ္တာမ်ား ရွိခဲ႔ရင္ ခြင္႔လြတ္ႀကပါကုန္၊ တႏွစ္လုံးရဲ႕ အပူဆုံးလ၊ ေရၿပတ္တဲ႔ လ၊ အိႏိၵယ နိုင္ငံရဲ႕ အပူခ်ိန္အၿမင္႔ဆုံး လမွာပဲ စာေရးသူဟာ ဂယာေၿမကို ေၿခခ်မိေနၿခင္းက ကံေကာင္းတာလား ကံဆိုးတာလား မခြဲၿခားတတ္ေတာ႔။ ကဲ ဘာၿဖစ္ၿဖစ္ - မင္းတို႔ထြက္ ရက္ရာဇာ တဲ႔၊ ႀကိဳက္သေလာက္ ပူစမ္းပါေစ - အဖ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ဖြားဖက္ေတာ္ ေဗာဓိ ေညာင္ပင္ေအာက္ ကေတာ႔ ေအးၿမေစမွာ အေသအခ်ာပင္ -
ဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည္စံုတဲ့ ဗုဒၶေန႔ (ဝါ) ကဆုန္လျပည့္ေန႔ထူးေန႔ျမတ္မွာ ကုသိုလ္မ်ားယူရင္း ေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေပးလိုက္ပါတယ္။
ဖြား+ ၿဖစ္+ ေဟာ+ စံ= ဤေလးတန္ ၊ မွတ္ရန္ ကဆုန္လ
ဖြား
ၿဖစ္
ေဟာ
စံ
ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ေမြးဖြားေတာ္မူသည့္ေန႔၊ သဗၺၫုတဉာဏ္ေတာ္ၾကီးကို ရရွိေတာ္မူသည့္ေန႔ ၊ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူသည့္ေန႔ ဟူသည့္ သမိုင္းျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔အတြက္ အထြဋ္အျမတ္ထားရာ အထူးျခားဆံုး ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။ ယင္းက ဆုန္လျပည့္ေန႔ ဗုဒၶေန႔ကို 1999 ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာကုလသမဂၢ၏ ေန႔တစ္ေန႔ အျဖစ္ျဖင့္ အေထြေထြညီလာခံၾကီးက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ကာ အသိမွတ္ျပဳေပးခဲ့သည္။ ၄င္းအခ်ိန္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔သို႔ေရာက္တုိင္း ကုလသမဂၢ ဗုဒၶေန႔အခမ္းအနားသို႔ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ထံမွ သ၀ဏ္လႊာမ်ားေပးပို႔ေလ့ရွိသည္။ ယခင္အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ တို႔၏ အစဥ္အဆက္က ဗုဒၶဘာသာ၏အခန္းက႑ႏွင့္ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔၏ စြမ္းပကား ေတာ္မ်ားကို ခ်ီးက်ဴးခဲ့ ၾကျပီး ယင္းတရားေတာ္မ်ား၏ လူမႈက႑ နယ္ပယ္အသီးသီးတို႔၌ အက်ိဳးေက်းဇူး သက္ေရာက္ပံု မ်ားကို လည္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

ယခုတဖန္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္က ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ေဂါတမဗုဒၶ၏ မိန္႔ဆိုခ်က္မ်ားမွာ ေန႔စဥ္ရင္ဆိုင္ေတြ႔ၾကံဳေနၾကရေသာ ၾကီးမားလွသည့္ ကမၻာ့ျပႆနာၾကီးတို႔ကို ေျဖရွင္းရာတြင္ လမ္းေၾကာင္း မွန္သို႔ တည့္မတ္ေပးသည့္ ေကာင္းမြန္သည့္ လမ္းၫႊန္ၾကီးတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ဟလာ သူကေတာ့ ယေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသတင္း စကားကို ကုလသမဂၢ၏ ဗုဒၶေန႔ အထိမ္းအမွတ္ပြဲသို႔ ေပးပို႔ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ တင္ျပလိုသည္ မွာ တန္ဖိုးကိုသိသူမွာ မိမိတန္ဖိုးသည့္အေလ်ာက္ သူေနရာနဲ႔သူ အသံုးတည့္ေအာင္ အသံုးခ်သြားခ်င္း ျဖစ္သည္။ မသိသူေတြက ေက်ာ္ခြသြားျပီး သိသူမ်ားက ေဖၚစားသြားသည့္ သေဘာပင္ျဖစ္ေလသည္။
အရာ၀တၳဳတစ္ခု၏ တန္ဖိုးဆိုသည္မွာ မိမိထံမွ ေပးလိုက္ရသည့္ သတ္မွတ္တန္ေၾကးထက္ သံုးစြဲသူ ကာယကံရွင္ပုဂၢိဳလ္၏ တန္ဖိုးသိစိတ္အေပၚ၌သာ မ်ားစြာအေျခခံေပသည္။ ျမက္ကိုသာ စားတတ္သည့္ သားသမင္ေရွ႕ေမွာက္၌ အဖိုးမ်ားစြာထိုက္တန္သည့္ စိန္ေက်ာက္ ရတနာပံုၾကီးကို စုပံုထားေသာ္လည္း ၄င္းသားသမင္က တန္ဖိုးထားလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ား ထဲတြင္ တစ္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍သာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူႏွင့္ အအုပ္ခ်ဳပ္ခံ၊ အဖြဲ႔အသီးသီး၊ ပုဂၢိဳလ္ အမ်ားစုၾကီးတို႔အၾကား ဗုဒၶ၏တရားေတာ္မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကုလသမဂၢ အေထြ ေထြ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ သေဘာေပါက္ နားလည္ကာ တန္ဖိုးထားသကဲ့သို႔ နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးခဲ့ၾကပါလွ်င္ ယေန႔ ျမန္မာျပည္သူအမ်ား ခံစားေနၾကရသည့္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ ေနၾကရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးမွ ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ၾကေပလိမ့္မည္။

လူသားတို႔ကို ကိုးကြယ္ရာတစ္ခုမွ အျခားကိုးကြယ္ရာတစ္ခုသို႔ ေျပာင္းလဲေစဖို႔ မရည္ရြယ္ပဲ သီလျဖင့္ လူသားတို႔စည္းကမ္းရွိဖို႔ ၊ သမာဓိျဖင့္ လူသားတို႔ စိတ္ခ်မ္းသားဖို႔ ၊ ပညာျဖင့္ အရွိကို အရွိအတိုင္း အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း သိျမင္ျပီး လူအသိစိတ္ဓာတ္ကို ျမွင္တင္ဖို႔ကိုသာ ရည္ရြယ္ထားသည့္ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ မိမိ၏ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာသင္ၾကားျခင္း ၊ လက္ေတြြက်င့္သံုးျခင္း ၊ သေဘာေပါက္ နားလည္ျခင္းမွတဆင့္ လူသားတို႔၏ဘ၀ကို ျမွင့္တင္ဖို႔ကိုသာ ရည္ရြယ္သည္။ ပညာျဖင့္ အမွားအမွန္ကို ခြဲျခမ္းမသိႏိုင္ၾကသမွ် ကာလပတ္လံုုး ငါ၏ ျပဳလုပ္ ေျပာဆို ေတြးေတာၾကံဆမႈမ်ားသည္သာ အမွန္ျဖစ္ သည္ဟု ငါဟူသည့္ အတၱအစြဲက ၾကီးပြါးေနအံုးမည္သာ။ အတၱအစြဲၾကီးသူတစ္ေယာက္အဖို႔ မီးျပတိုက္ကို ရန္သူဟု အျမင္မွားသည့္ မာလိမ္မႈးကဲ့သို႔ တရားနည္းလမ္းတက် လမ္းၫႊန္ျပသူမ်ားကိုလည္း ရန္သူ တစ္ေယာက္ပမာ ဆက္ဆံအံုးမည္သာျဖစ္သည္။
![]() |
ျမန္မာျပည္မွ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန ့ ေညာင္ေရသြန္းပဲြေတာ္ |
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္နဲ႔ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔
ကဆုန္လျပည့္ေန႔ဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔ရဲ႕ အထြတ္အျမတ္ေန႔ျဖစ္လုိ႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ကဆုန္ေညာင္ေရသြန္းပဲြေတာ္အျဖစ္ ထင္ရွားတဲ့ ဘာသာေရးပဲြကုိ ဆင္ႏႊဲတယ္။ ကဆုန္လရာသီဟာ ေနအရွိန္ အျပင္းအထန္ဆံုးျဖစ္လုိ႔ ေရေတြ ခန္းေခ်ာက္ေလ့ရွိတယ္။ ဘုရားပြင့္ေတာ္မူတဲ့ ေဗာဓိပင္ကုိ ရည္မွတ္ကာ ေဗာဓိပင္အပြားေတာ္မ်ားကုိ တေပ်ာ္တပါး ေရစင္သြန္းေလာင္းၾကလုိ႔ “ကဆုန္လ ေညာင္ေရသြန္းပဲြ” လုိ႔ ေခၚလာၾကတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ ေဗာဓိပင္ဟာ ဘုရားရွင္အား ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ပရိေဘာဂေစတီေတာ္ျဖစ္လုိ႔ ေဗာဓိပင္ကုိ ေရေလာင္းေပးျခင္းဟာ ေဗာဓိပင္ ပုိမုိရွင္သန္ေစဖုိ႔ ဘုရားသာသနာေတာ္ ဆက္လက္ အဓြန္႔ရွည္ေစဖုိ႔ ေဖၚညႊန္းပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ဟာ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ သံဃာေတာ္မ်ားအား အရုဏ္ဆြမ္း၊ ေန႔ဆြမ္းေလာင္းလွဴျခင္း၊ သီလခံယူျခင္း၊ ပရိတ္တရားေတာ္ တရားေတာ္မ်ား နာၾကားျခင္း၊ ဘာဝနာတရား ပြားမ်ားျခင္း စတာေတြ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ဇိဝိတဒါန ငါးလႊတ္ပဲြ၊ ငွက္လႊတ္ပဲြ၊ တိရစၦာန္ေဘးမဲ့လႊတ္ပဲြေတြကုိလည္း တေပ်ာ္တပါး က်င္းပၾကတယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံ ဇင္းမယ္မွာ က်င္းပတဲ့ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔ (၀ိဆာခပူးခ်ား)
![]() |
ထုိင္းႏုိင္ငံ ဇင္းမယ္မွာ က်င္းပတဲ့ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔ (၀ိဆာခပူးခ်ား) |
ထုိင္းႏုိင္ငံဟာ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္လုိ႔ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ကုိ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္လုိ႔ ဘုရင္နဲ႔တကြ ဘုရင့္ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္ အပါအဝင္ အရာရွိအရာခံမ်ားအားလံုး ကဆုန္လျပည့္ေန႔ အခမ္းအနားျဖစ္တဲ့ “ဝိဆာခပူးခ်ား” ကုိ တျပည္္လံုး ပါဝင္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ သာသနာ့အလံေတာ္မ်ားသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံ တစ္ဝွမ္းလံုးမွာ တလူလူလႊင့္ထူၾကတယ္။ (ထုိင္းႏုိင္ငံသာသနာ့အလံဟာ ျမန္မာနဲ႔ သီရိလကၤာႏုိင္ငံလုိ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္သြယ္ မဟုတ္ဘဲ အရဟတၱဓဇ သကၤန္းေရာင္ေပၚ တြင္ ဓမၼစၾကာ စက္ဝုိင္းပံု တပ္ထားျခင္းျဖစ္တယ္။)။
![]() |
ထုိင္းႏိုင္ငံ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ က်င္းပပံု |
![]() |
သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ေဝဆတ္ေဒး က်င္းပပံု |
သီရိလကၤာႏုိင္ငံသားမ်ားကေတာ့ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ကုိ “ေဝဆတ္ = Vesak” လုိ႔ေခၚကာ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ဟာ အထူးျခားဆံုး ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ပဲြေတာ္ကုိ (၇) ရက္ခန္႔ က်င္းပတယ္။ အစည္ကားဆံုးေန႔ကေတာ့ ကဆုန္လဆန္း (၁၄) ရက္၊ လျပည့္ေန႔နဲ႔ လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔ပါ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္အိမ္တုိင္း သာသနာ့ အလံေတာ္ကုိ လႊင့္ထူထားၾကတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ေစတီေတာ္၊ ေက်ာင္းေတာ္နဲ႔ လမ္းဆံု လမ္းခြေတြမွာ မီးစင္ျမင့္ႀကီး ေဆာက္လုပ္ကာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေဆးေရး ပန္းခ်ီပံုေတာ္ ပတ္ပတ္လည္နဲ႔ ဇာတကေဆးပန္ခ်ီပံုေတာ္ေတြကုိ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား အလွဆင္ကာ မုိးလင္းေပါက္ ထြန္းညိွပူေဇာ္ၾကတယ္။ အဆုိအကပဲြမ်ား မရွိေပမယ့္ အလြန္စည္ကားတယ္။ ေရာင္စံုမီးပံုး အလွျပိဳင္ပဲြမ်ား က်င္းပတဲ့ ေနရာမွာဆုိရင္ ပဲြလာပရိသတ္မ်ား ႀကိတ္ႀကိတ္တုိး စည္ကားလွတယ္။
![]() |
သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ လမ္းဆံုလမ္းခြမွ ဗုဒၶဝင္ပန္းခ်ီကား |
သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားဟာ ေဗာဓိေညာင္ပင္ကုိ ပရိေဘာဂေစတီအျဖစ္ လြန္စြာ ၾကည္ညိဳၾကတယ္။ ေန႔စဥ္ ေန႔တုိင္း ေဗာဓိပင္ကုိ ေရေလာင္းပူေဇာ္ၾကတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတုိင္းမွာ ေဗာဓိပင္ရွိရတယ္။ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ မနက္ပုိင္းမွာ သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကေလးလူႀကီးမ်ားဟာ ဝတ္စင္ျဖဴဝတ္ၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကုိ သြားၾကတယ္။ တံျမက္စည္းလွည္းျခင္း၊ ေဗာဓိပင္အား ပူေဇာ္ျခင္း၊ သီလခံယူျခင္း၊ ပရိတ္ရြတ္ျခင္း၊ ဘာဝနာပြားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ (သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာဝင္ ကေလးလူငယ္ေတြ ပရိတ္ႀကီး ၁၁ သုတ္ကုိ ရၾကတယ္။)
![]() |
ကဆုန္လျပည့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ကြန္ဖရင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ |
ကဆုန္လျပည့္ေန႔ဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔ရဲ႕ အထြတ္အျမတ္ေန႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၉၈ ခု၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၅ ရက္မွ ၁၄ ရက္အထိ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ ကုိလံဘုိၿမိဳ႕ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ကြန္ဖရင့္မွာ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ကုိ ကမၻာ့ရံုးပိတ္ရက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏုိင္ရန္အတြက္ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအစည္းအေဝးကေန ၁၉၉၉ ခု စက္တင္ဘာလမွ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး လက္ရွမန္းကတိဂမ္ ဟာ အဲဒီအဆုိကုိ ကုလသမဂၢသုိ႔ တင္သြင္းခဲ့တယ္။
၅၄ ႀကိမ္ေျမွာက္ ကုသလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ အဲဒီအဆုိကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ အာရွတုိက္ရွိ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံမ်ား ေတာင္အာရွအဖဲြ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ ရုရွားနုိင္ငံ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အျခားႏုိင္ငံမ်ား စုစုေပါင္း ၃၄ ႏုိင္ငံက ေထာက္ခံၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၉၉ ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၇၄ နဲ႔ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ “ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔” ကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရံုးပိတ္ရက္ Vesak Universal Holiday အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢဆံုးျဖတ္ခ်က္ကေတာ့
“ေဂါတမဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ သာသနာေတာ္သည္ ကမၻာေပၚမွာ သက္တမ္းရွည္ၾကာတဲ့ ဘာသာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အျပင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆံုးအမေတာ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ကာလတုိင္ေအာင္ လူသားတုိ႔အေပၚ ကာယသုခ၊ စိတၱသုခနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာင္အနာဂတ္မွာလည္း ကမၻာ့လူသားတုိ႔အေပၚ ေကာင္းက်ဳိးမ်ား ဆက္လက္ သက္ေရာက္ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ျဖစ္၍ ကုသလမဂၢဗဟုိဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ကမၻာေပၚရွိ ကုလသမဂၢဌာနအသီးသီးတုိ႔မွ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ (ေဝဆတ္ေဒး)ကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရ့ုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္။ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ေဝဆတ္ေဒး က်င္းပရာတြင္ ကုလသမဂၢရံပံုေငြကုိ သံုးစဲြခြင့္မရွိ။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ မည္သည့္လ (အဂၤလိပ္လ)တြင္ က်ေရာက္မည္ကုိ ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခားေသာ ကုလသမဂၢဌာနတုိ႔က တုိင္ပင္ညွိႏႈိင္းကာ ဆံုးျဖတ္သြားရမည္” လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ထူးျခားလွတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔ရဲ႕ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ကုိ ကမၻာ့ကုလသမဂၢက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ေလၿပီ။
ကဆုန္လျပည့္ေန႔ဟာ ဘုရားရွင္ အဆူဆူ ပြင့္ေတာ္မူတဲ့ေန႔လည္းျဖစ္တယ္။ ေလာကမွာ ဘုရားရွင္ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ ေလာကေကာင္းက်ဳိးအတြက္ပဲျဖစ္တယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးအမေတာ္ဟာ ေလာကသားတုိင္းအတြက္ ျဖစ္တယ္။ ေလာကသားတုိ႔ဟာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆံုးအမအတုိင္း လုိက္နာ က်င့္သံုးပါက ကာယသုခ စိတၱသုခနဲ႔ ျပည့္စံုၾကၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစစ္ ျဖစ္တဲ့ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ကုိ မလႊဲဧကန္ ေရာက္ရေပမည္။
ဘုရားရွင္ အဆံုးအမျဖစ္တဲ့
“မေကာင္းမႈေရွာင္၊ ေကာင္းမႈေဆာင္၊ စိတ္ကုိျဖဴေအာင္ထား”
“ဗုဒၶတုိင္းသာ၊ မိန္႔ခဲ့တာ၊ သံုးျဖာဤစကား” အတုိင္း လုိက္နာက်င့္သံုးႏုိင္ၾကၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစစ္ျဖစ္တဲ့ သႏိၲိသုခကုိ ရရွိႏုိင္ၾကပါေစ။
0 comments:
Post a Comment